Prachatai Podcast

โค้งสุดท้ายผลักดันกฎหมายสมรสเท่าเทียม | หมายเหตุประเพทไทย

หมายเหตุประเพทไทยสัปดาห์นี้ ประภาภูมิ เอี่ยมสม และชานันท์ ยอดหงษ์ พูดถึงร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ฉบับที่...) พ.ศ. .... หรือที่เรียกว่า “ร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียม” ซึ่งมีผลแก้ไขเนื้อหาประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ป.พ.พ.) ในเรื่องของการจดทะเบียนสมรส ที่เดิมกำหนดให้เป็นชายและหญิง เปลี่ยนเป็นระหว่างบุคคลกับบุคคล โดยร่างกฎหมายสมรสเท่าเทียมดังกล่าวเพิ่งผ่านสภาผู้แทนราษฎรเมื่อ 27 มีนาคม ที่ผ่านมา และอยู่ในระหว่างการพิจารณาในชั้นของวุฒิสภา

ซึ่งหากการแก้ไขกฎหมายดังกล่าวผ่าน จะส่งผลให้ไทยเป็นประเทศที่ 3 ในเอเชีย ถัดจากไต้หวันและเนปาล ที่มีกฎหมายแต่งงานของบุคคลเพศเดียวกัน ผลของการแก้ไขกฎหมายจะส่งผลสำคัญอย่างไรทั้งในมิติด้านสังคมและครอบครัว และมีเรื่องไหนที่ยังเป็นข้อถกเถียงกัน ทั้งหมดนี้ติดตามได้ในรายการหมายเหตุประเพทไทย

อ่านสถาปัตยกรรมอำนาจผ่านการออกแบบรัฐสภา | หมายเหตุประเพทไทย

หมายเหตุประเพทไทยสัปดาห์นี้ ต่อศักดิ์ จินดาสุขศรี พูดคุยกับ ชานันท์ ยอดหงษ์ ตั้งประเด็นรัฐสภาไทยแห่งใหม่ "สัปปายะสภาสถาน" ที่ประชาชนผู้ไปติดต่อรัฐสภาต่างสะท้อนถึงรูปร่างหน้าตาของรัฐสภาที่ใหญ่โตโอ่อ่า แต่กลับเข้าถึงยาก

พร้อมชวนพิจารณาการออกแบบที่ประชุมรัฐสภาในที่ต่างๆ ทั่วโลก ว่ามีผลกับพฤติกรรม และการอภิปรายของสมาชิกรัฐสภา รวมทั้งรูปแบบการปกครอง และความสัมพันธ์เชิงอำนาจอย่างไร ทั้งหมดนี้ติดตามได้ในรายการหมายเหตุประเพทไทย

เรื่องที่เกี่ยวข้อง

• ความรุนแรงทางการเมือง และการเมืองเรื่องความทรงจำ | หมายเหตุประเพทไทย EP.517
• หอยนางรมในวรรณกรรมกับจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อม | หมายเหตุประเพทไทย EP.516

ความรุนแรงทางการเมือง และการเมืองเรื่องความทรงจำ | หมายเหตุประเพทไทย

หมายเหตุประเพทไทยสัปดาห์นี้ ประภาภูมิ เอี่ยมสม และต่อศักดิ์ จินดาสุขศรี พูดถึงการเมืองเรื่องความทรงจำ โดยภายหลังเหตุการณ์ความรุนแรงทางการเมือง ความยุติธรรมในระยะเปลี่ยนผ่านหลังเหตุนั้น ไม่ได้มีเพียงแค่การนำคนผิดมาลงโทษ แต่รวมถึงการค้นหาความจริง และการเยียวยาในหลายมิติ

และอีกประการหนึ่งก็จะพิจารณาด้วยว่าเหตุการณ์ที่เกิดไปแล้ว ถูกจดจำเล่าถึงอย่างไร และผู้ที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ในอดีตอาจจดจำ มองเห็น เหตุการณ์ดังกล่าวแตกต่างกัน การเมืองเรื่องความทรงจำจึงเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย การเลือกจำ การจำ การลืมก็เป็นการเมืองของความทรงจำเช่นกัน โดยกรณีของสังคมไทยที่ยกเป็นกรณีศึกษาได้ เช่น กรณีคนเสื้อแดง และเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519 #หมายเหตุประเพทไทย #ความทรงจำ #Politicsofmemory

อนุกรรมการ soft power หนังสือและความฝันถึงสถาบันหนังสือ | BookBar Ep.2

Soft power คำนี้หมายถึงอะไรยังถกเถียงกันไม่จบ แต่เมื่อเพื่อไทยขึ้นเป็นรัฐบาลได้ไม่นานก็ตั้งคณะกรรมการด้านพัฒนาซอฟท์พาวเวอร์แห่งชาติซึ่งประกอบด้วยอนุกรรมการชุดต่างๆ หนึ่งในนั้นคือคณะอนุกรรมการขับเคลื่อนอุตสาหกรรมด้านหนังสือ จะมากจะน้อยบรรดาหนอนหนังสือคงคาดหวังว่าจะเกิดการเปลี่ยนแปลงในแวดวงหนังสือ 

#BookBar ชวน ธีรภัทร เจริญสุข หนึ่งในคณะอนุกรรมการฯ มาสนทนาถึงสิ่งที่อนุฯ จะทำในอนาคตกับความฝันถึงสถาบันหนังสือแห่งชาติที่จะเป็นกลไกทำงานต่อเนื่องที่รับงบประมาณมาสานงานเพื่อวงการหนังสือไทย

#PrachataiPodcast #BookBar #Prachatai #softpower #หนงสือ #book

หอยนางรมในวรรณกรรมกับจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อม | หมายเหตุประเพทไทย

ประภาภูมิ เอี่ยมสม และภาวิน มาลัยวงศ์ ชวนอาจารย์มิ่ง ปัญหา จากสาขาวิชาภาษาและวรรณคดีอังกฤษ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มองวรรณกรรมอังกฤษและจริยศาสตร์สิ่งแวดล้อมผ่านการบริโภคหอยนางรม ทั้งนี้ก่อนคริสต์ศตวรรษที่ 20 การเพาะเลี้ยง การบริโภคหอยนางรมของชาวตะวันตก เป็นที่นิยมของทุกชนชั้น ไม่ว่าจะยากดีมีจน หากแต่การแบ่งชนชั้นอยู่ที่วิธีปรุง หรือสถานที่รับประทาน หอยขนาดเล็กหรือใหญ่ อย่างน้อยในศตวรรษที่ 19 ผู้ดีมีฐานะย่อมไม่แคะหอยนางรมกินที่แผงขายหอยริมท่าเรือ

อย่างไรก็ตามมีจุดเปลี่ยนในศตวรรษที่ 20 เมื่อประชากรเพิ่มขึ้นเร่งอัตราบริโภคหอยนางรมมากขึ้นจนหอยนางรมจากฟาร์มเพาะเลี้ยงโตไม่ทัน ทำให้ปริมาณหอยนางรมลดน้อยลง และกลายเป็นของแพง ซึ่งความเปลี่ยนแปลงนี้ปรากฏชัดในงานวรรณกรรม และแนวคิดต่อระบบนิเวศและสิ่งแวดล้อมในโลกตะวันตก ทั้งหมดนี้ติดตามได้ในรายการหมายเหตุประเพทไทย

นักเขียนผีแห่งสยาม | since 2475 EP.1

#PrachataiPodcast คุยกับ ‘ภูมิ’ ธนิสร์ วีระศักดิ์วงศ์ เจ้าของนามปากกา ‘สะอาด’ ที่มาพร้อมกับผลงานชิ้นใหม่ นิยายกราฟิกอิงประวัติศาสตร์ “2475 นักเขียนผีแห่งสยาม” ที่จะมาเล่าให้ฟังตั้งแต่จุดเริ่มต้นของนิยายกราฟิก ที่หยิบยกเรื่องราวประวัติศาสตร์ 2475 การหายไปของบางตัวละคร มุมมองของเขาต่อคณะราษฎร และการเมืองไทยในปัจจุบัน

Prachatai Podcast ‘since 2475’  เป็นรายการที่พาย้อนไปในช่วงการเปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 เพื่อทำความเข้าใจประวัติศาสตร์ ในมิติต่างๆ ความคิด ความฝัน และผลกระทบจากวันนั้นจนถึงปัจจุบัน

#PrachataiPodcast #since2475

นางนาก (2542) | หมายเหตุประเพทไทย

เพื่อระลึกถึงการจากไปของ “วินัย ไกรบุตร” หมายเหตุประเพทไทย [Live] เทปนี้พูดถึงภาพยนตร์นางนาก (2542) ที่แสดงนำโดย วินัย ไกรบุตร และอินทิรา เจริญปุระ กำกับโดย นนทรีย์ นิมิบุตร ทั้งนี้ภาพยนตร์นางนาก (2542) ซึ่งอิงกับเรื่องผีแม่นาคพระโขนง ผลิตและฉายในช่วงหลังวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540 ได้รับเสียงตอบรับทั้งในเชิงรายได้และรางวัลทั้งในและนอกประเทศ และในอีกด้านหนึ่งก็สะท้อนกระแสโหยหาอดีต และโหยหาความเป็นไทยของสังคมไทยในช่วงที่ประสบวิกฤตเศรษฐกิจในเวลานั้น ทั้งหมดนี้ติดตามได้ในรายการหมายเหตุประเพทไทย [Live]

อ่านบทความประกอบ (1) อิทธิเดช พระเพ็ชร, จาก “โหยหา” ถึง “โมโห”: อ่านอาการสังคม ในภาพยนตร์ไทยหลังวิกฤตเศรษฐกิจต้มยำกุ้ง (พ.ศ. 2540-2546), ใน วารสารประวัติศาสตร์ ธรรมศาสตร์ ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 (2018): กรกฎาคม-ธันวาคม 2561 [อ่านบทความ]

(2) ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์, “ความสมจริงของ (หนัง) นางนาก และความผิดปกติของสังคมไทยหลังพิษเศรษฐกิจ 2540”, ใน The101.world, 27 กรกฎาคม 2564 [อ่านบทความ]

คุยกับฟาโรห์ จักรภัทรานน เพราะ ‘ไม่มีใครเกิดมาเป็นปีศาจ’ - BookBar Ep.1

ประชาไทชวนฟังพอดแคส "BookBar" พอดแคสของคนบ้าบุ๊ค คุยหนังสือ มองสังคม ทบทวนการเมืองและวัฒนธรรมที่ถูกบอกเล่าผ่านตัวอักษร โดยในตอนที่ 1 พบกับ ฟาโรห์ จักรภัทรานน แอดมินเพจ The Common Thread และผู้เขียนหนังสือ ‘ไม่มีใครเกิดมาเป็นปีศาจ’

มนุษย์มักก่นด่าปีศาจ แต่เพิกเฉยต่อสิ่งที่สร้างปีศาจขึ้นมา มันอาจเป็นความธรรมดาสามัญเพราะปีศาจมองเห็นได้ง่ายดายกว่าปัจจัยที่ก่อกำเนิดปีศาจ BookBar สทนากับฟาโรห์ จักรภัทรานน แอดมินเพจ The Common Thread และผู้เขียนหนังสือ ‘ไม่มีใครเกิดมาเป็นปีศาจ’ บอกเล่าเรื่องราวของ 9 ฆาตกรต่อเนื่องที่เคยขวัญคนทั้งสังคม เขาไม่ต้องการเน้นวิธีการฆ่าหรือการไล่ล่าชวนตื่นเต้น แต่ชวนสำรวจชีวิตและหลุมดำที่ก่อกำเนิดปีศาจเหล่านี้ ไม่ต้องเห็นใจฆาตกร แค่อยากให้เข้าใจที่มาที่ไป มองหาวิธีป้องกันไม่ให้เกิดปีศาจขึ้นอีก และป้องกันตัวเองจากสถานการณ์ที่น่าสงสัย

ติดตามเนื้อหาของประชาไทได้ที่

• Facebook: https://www.facebook.com/Prachatai
• Instagram: https://www.instagram.com/prachatai_ig/
• YouTube: https://www.youtube.com/@prachatai
• Twitter: https://twitter.com/prachatai
• TikTok: https://www.tiktok.com/@prachatai_tiktok

#PrachataiPodcast #BookBar #Prachatai #ไมมีใครเกิดมาเป็นปีศาจ #หนงสือ #book

แมนสรวง | หมายเหตุประเพทไทย

หมายเหตุประเพทไทยสัปดาห์นี้ ภาวิน มาลัยวงศ์ และชานันท์ ยอดหงษ์ รีวิวภาพยนตร์ “แมนสรวง” (2023) ผลงานกำกับโดย กฤษดา วิทยาขจรเดช ร่วมกับชาติชาย เกษนัส และพันพัสสา ธูปเทียน และได้ นักรบ มูลมานัส เป็นผู้จัดวางและกำกับองค์ประกอบศิลป์

ทั้งนี้ “แมนสรวง” เป็นภาพยนตร์แนวระทึกขวัญที่มีเนื้อหาทางการเมือง มีฉากหลังเป็นการเมืองไทยสมัยรัชกาลที่ 3 ในห้วงที่พระนครเต็มไปด้วยผู้คนจากนานาชาติ และอิทธิพลของจีนตั่วเฮีย ซึ่งเป็นสมาคมลับของชาวจีนโพ้นทะเล โดย “แมนสรวง” แม้จะนำเสนอสังคมไทยช่วงต้นรัตนโกสินทร์แต่ไม่ได้เป็นภาพยนตร์แนวโหยหาอดีตแบบเรื่องอื่นๆ เทคนิคการเล่าเรื่องทำให้ผู้ชมย้อนกลับมาดูความเกี่ยวข้องเป็นไปกับสังคมไทยปัจจุบัน ทั้งหมดนี้ติดตามได้ในรายการหมายเหตุประเพทไทย

เควียร์ศึกษาใน #สุขุมวิท 11 | หมายเหตุประเพทไทย

หมายเหตุประเพทไทย (Live) เทปนี้ พูดถึงเหตุการณ์ #วันกะเทยผ่านศึก ที่ไม่ได้เกิดขึ้นอย่างไม่มีที่มาที่ไป ด้านหนึ่งตอกย้ำการเมืองเรื่องวัฒนธรรมที่ดำรงอยู่ก่อนหน้านี้อย่างศึกนางงาม อีกด้านในส่วนของเหตุการณ์ที่สุขุมวิท ซอย 11 จำเป็นต้องพิจารณาเหตุการณ์นี้ในฐานะ social event ที่เราต้องอ่านอารมณ์และผัสสารมณ์ของสังคมที่มีต่อ social event ด้วย

#หมายเหตุประเพทไทย #สุขุมวิท11